Wie af en toe een kijkje komt nemen op deze site, weet dat ik niet de allergrootste fan ben van Nederlandse series. Al helemaal niet wanneer ze proberen te wedijveren met megalomane produkties uit het buitenland. De calvinist in mij vindt dat we de dingen niet moeten compliceren en ons gewoon moeten focussen op onze eigen verhalen. Schoenmaker blijf bij je leest enzo. De kracht van Nederlandse series zit ‘m – wat mij betreft – vooral in de herkenbaarheid. Zo kunnen we allemaal trots zijn op onze assertieve handelsgeest – iets waar Mocro Maffia, Hollands Hoop en Penoza mooi hun licht op laten schijnen – onze vaderlandse iconen – denk aan Ramses, Stanley H en I.M. – en natuurlijk de Nederlandse kneuterigheid, zoals afgeschilderd in De Luizenmoeder en Het Geheime Dagboek Van Henrik Groen. Ook opmerkelijke verhalen uit onze (recente) geschiedenis doen het altijd goed – denk maar aan De Kinderen Van Ruinerwold en The Spectacular – en daar komt nu met De Joodse Raad een indrukwekkende serie bij die je niet in de koude kleren gaat zitten.
Dodelijke naïviteit
Als je Nederlanders moet geloven, dan waren ze in 1991 allemaal bij het concert van Nirvana in Paradiso en zaten ze tijdens de Tweede Wereldoorlog collectief in het verzet. De werkelijkheid is echter een stuk weerbarstiger. Zo werd de NSB in 1937 vrolijk de Tweede Kamer in gestemd, vulden topmannen van de NS en het GVB de zakken met het faciliteren van de deportatie van Nederlandse Joden en was zelfs de Joodse Raad – een schaapachtig, Joods genootschap wat zich kinderlijk eenvoudig voor het karretje van de bezetter liet spannen – niet te beroerd om de Duitsers een handje te helpen. Met zulke vrienden heb je geen vijanden meer nodig, dat vat de Joodse Raad wel aardig samen. De gekmakende naïviteit van voorzitters Abraham Asscher en David Cohen heeft uiteindelijk – mogelijk – meer levens gekost dan gered. Ze zetten hun rolodex met alle adressen van Nederlandse Joden nog net niet op het bureau van Adolf, maar veel scheelde het niet. De principiële en rechtschapen Cohen wilde maar niet inzien dat de Duitsers zijn principes niet deelden. Hij was het perfecte voorbeeld van de kikker die zich in een pannetje met water langzaam dood laat koken. Hij kwam er alleen pas achter toen het al te laat was.
Hollands glorie
De reden waarom ik normaliter niet zo lekker ga op Nederlandse series is: de taal. Dialogen zijn vaak ongeloofwaardig en de manier waarop veel acteurs articuleren is op het lachwekkende af. Gek genoeg is het ditmaal juist de taal die ervoor zorgt dat De Joodse Raad zo hard binnenkomt. Daar waar het Amerikaans gesproken A Small Light – een Disney+-serie over het leven van verzetsheldin Miep Gies – wat afstandelijk voelde, komt De Joodse Raad door het Nederlands juist veel dichterbij. Het helpt ook dat je voor de verandering eens niet naar de koppen van Barry Atsma, Daan Schuurmans en Fedja van Huêt hoeft te kijken. Tuurlijk heeft De Joodse Raad met Pierre Bokma, Jack Wouterse en Monic Hendrickx de nodige bekende gezichten in de gelederen, maar de serie wordt grotendeels gedragen door getalenteerde, wat minder bekende acteurs. In ieder geval voor mij. Al sluit ik niet uit dat ik als notoire niet-Nederlandse-seriekijker nu misschien iets heel dom en ongeïnformeerds zeg.
Leer van de geschiedenis
Ik heb De Joodse Raad er in één avond doorheen getimmerd. Het was als een goed boek wat je niet kunt wegleggen. De cinematografie is schitterend, de sets en kostuums overtuigend, maar het is vooral het verhaal wat de grote mokerslag uitdeelt. Uiteindelijk bleef ik dan ook murw gebeukt – met een knoop in mijn maag – op de bank achter. Je weet dat het gebeurd is, maar het blijft altijd weer confronterend om te zien waartoe de mensheid in staat is. Helemaal in een tijd, waarin het rechts-extremistische geluid wereldwijd aan kracht lijkt te winnen en het ontmenselijken van gemeenschappen nog steeds niet is uitgebannen. Des te erger is het, dat ook Israël – de plek waar veel Joden een (nieuw) thuis vonden – zich daar momenteel schuldig aan maakt. Het is onverteerbaar dat een volk dat zoveel horror heeft moeten doorstaan, nu zelf de agressor is. Gelukkig laat De Joodse Raad ook zien dat er wat dat betreft altijd een nuance moet worden aangebracht. Een gemeenschap is nooit homogeen. Binnen het gezin van Cohen waren de goede en verkeerde kant van de geschiedenis zelfs vader en dochter. Laten we daar dan maar hoop uit putten.
– EO
– 2024 – 2024
– 1 seizoen
– Een stukje pijnlijke vaderlandse geschiedenis
– 55 minuten per aflevering
The Gentlemen Next Post:
Sugar
