Het is alweer bijna vijftien jaar geleden dat we collectief verliefd op haar werden. Verliefd op haar onderkoelde, stoïcijnse voorkomen en haar indrukwekkende verzameling Mart Smeets-truien. We keken naar history in the making. Met de aflevering nestelde The Killing zich steviger in de top vijf van beste Scandinavische series ooit en voor haar hoofdrolspeelster leek dan ook een glorieuze carrière weggelegd. Leek, want daarna zijn we Sofie Gråbøl toch een beetje uit het oog verloren. Nou ja, laat ik voor mezelf spreken: ben ik Sofie Gråbøl toch een beetje uit het oog verloren. Ze zat nog wel in Fortitude en speelde wat kleine rollen in series als Gentleman Jack en The Undoing, maar verder wisten haar series het grote, internationale publiek niet meer te bereiken. Tot afgelopen jaar, toen ze opeens te zien was als verloskundige Ella in de ziekenhuisserie Dag & Nat, een serie waar dit jaar ook een succesvolle Nederlandse versie van uitkwam. En sinds een aantal maanden kun je haar nu ook bewonderen in het stemmige gevangenisdrama Huset. Gråbøl moet daar de spotlights wel delen met David Dencik (Kastanjemanden, Bedrag) en Youssef Hvidtfeldt (Borgen), maar we zien meer van haar dan we in de afgelopen tien jaar hebben gedaan. En dat lijkt me op zichzelf al genoeg reden om Huset a.k.a Prisoner een slinger te geven.
Zero tolerance, schmero schmolerance
Het is bijltjesdag in gevangenisland. De overheid staat op het punt om een aantal penitentiaire inrichtingen weg te bezuinigen, dus gaat de hele branche in overlevingsmodus en proberen ze hun beste beentje voor te zetten. Makkelijker gezegd dan gedaan, want de gevangenis waar Miriam, Sammi en Henrik werken is nou niet bepaald het schoolvoorbeeld van hoe je het beste met gedetineerden om kunt gaan. Eigenlijk runnen de gevangenen de tent en zijn de bewakers er vooral om te voorkomen dat ze elkaar ondertussen overhoop steken met een scherp gevijlde tandenborstel. Lekkere werkomgeving wel. Om ervoor te zorgen dat ze niet worden weggesanneerd, moet het dus over een andere boeg. De directrice voert een zerotolerancebeleid in, maar het is maar helemaal de vraag of dat zijn vruchten af gaat werpen. Eigenlijk vooral een retorische vraag, want zelfs een leek ziet het gedonder natuurlijk al van mijlenver aankomen.
Twee gezichten
De cynische kijker in mij is enigszins teleurgesteld. Huset is namelijk weinig vernieuwend. Het komt niet met dingen die we niet eerder al hebben gezien in gevangenis classics als Oz, Prison Break en OITNB. Series als Escape At Dannemora, The Night Of en Time slaagden er bijvoorbeeld beter in om een nieuwe invalshoek te vinden voor het genre. Huset is wat dat betreft toch een beetje oude wijn in nieuwe zakken. Zo zien we de nieuwe bewaker, vers van de opleiding, vol idealen, die komt te werken in een cynische wereld vol collega’s die de hoop al lijken te hebben opgegeven. We zien de bewaker die chanteerbaar wordt, omdat het criminele circuit buiten de gevangenis haar voor hun karretje weet te spannen. En natuurlijk is er ook weer de corrupte cipier die iets te dicht tegen de gevangen aanschuurt. In dit geval vrij letterlijk. Huset mist dus originaliteit, maar dat neemt niet weg dat de serie verder wel goed in elkaar zit. Eigenlijk zoals we van DR-titels gewend zijn. Mijn hongerige blik naar een nieuw, sterk Deens drama is dan ook een stuk milder gezind. De sfeer is – op z’n Scandinavisch – lekker stemmig en grimmig, de karakters overtuigend en het verhaal zit – ondanks dat het misschien niet overloopt van originaliteit – wel goed in elkaar. Met zes afleveringen is het ook een seizoen wat je er op een regenachtige zondag lekker in één ruk doorheen timmert. Naast de ‘comeback’ van Sofie Gråbøl dus genoeg redenen om eens goed voor Huset te gaan zitten.
– DR1
– 2023 – 2023
– 1 seizoen
– Stemmig Deens gevangenisdrama
– 50 minuten per aflevering
Slow Horses Next Post:
Special Ops: Lioness
